In de wijngaard In Monte Blandinio in de tuin van de Sint-Pietersabdij staan volgende drie druivenrassen aangeplant: solaris, johanniter en souvignier gris.
Deze rassen zijn alle ontwikkeld aan het wijnbouwinstutuut in Freiburg (Z-Duitsland). Het zijn ‘hybride’ soorten, wat betekent dat ze een kruising van Amerikaanse en Europese rassen zijn. Ze behoren dus niet tot de groep van ‘vitis vinifera’-rassen zoals de chardonnay of de pinot noir. De bedoeling van deze kruising is om meer resistente druivenrassen te ontwikkelen tegen de klassieke schimmelplagen zoals meeldauw en valse meeldauw, die zich in ons regenachtig noordelijk klimaat zeer vlug ontwikkelen.
Hieronder is het stamboomonderzoek opgenomen zoals opgesteld door Kapittellid Marc Lambert in het kader van zijn opleiding voor wijnbouwer.
SOLARIS
De solarisdruif is een wit druivenras dat in 1975 werd ontwikkeld door Norbert Decker in het druiventeelt- instituut van Freiburg met als naam FR 240-75. Solaris is een kruising van merzling en geisenheim 6493. De moederwijnstok merzling is zelf een mix van seyve-villard met de kruising riesling/pinot gris. De vaderwijnstok Gm 6493 is dan weer een kruising van zarya severa en muscat ottonel. Ze kreeg in 2001 rasbescherming. Hiermee wordt de solaris erkend als deel van ‘het Europees erfgoed’ ondanks de Amerikaanse sporen in haar stamboom.
Solaris heeft een goede weerstand tegen schimmelaanvallen van meeldauw en valse meeldauw maar blijft gevoelig voor allerhande rot door de zachtere schil. De druif haalt vrij hoge suikerwaarden (100 Oechsle is meestal haalbaar) en noteert vrij lage zuurgehaltes.
In koelere wijnbouwstreken zoals in Engeland, Nederland, België, Denemarken, Zweden en Duitsland is solaris aan een sterke opmars bezig. Het kerngebied blijft echter nog altijd de Zuidwestelijke deelstaat Baden-Württemberg, de streek van de Kaiserstuhl nabij Freiburg, de bakermat van de solaris.
STAMBOOM SOLARIS | |||
merzling | geisenheim 6493 | ||
seyve-villard | pinot gris + riesling | zarya severa | muscat ottonel |
chasselas+muscat | |||
1/4 | 1/8 1/8 | 1/4 | 1/8 1/8 |
Bronnen
- www.wijngaarddoetinchem.nl/onze-wijndruiven
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Solaris
- https://en.wikipedia.org/wiki/Muscat_OttonelSolaris
JOHANNITER
Johanniter is een witte druivensoort die in 1968 gekweekt werd door Johannes Zimmermann, directeur van het wijnbouwinstituut in Freiburg. De druif kreeg dan ook zijn naam.
Deze schimmel-resistente druif is het resultaat van kruisingen tussen verschillende rassen: aan de ene kant werd seyve-villard 12-481, ook wel seyval blanc genoemd, verbonden met een mix van pinot gris en gutedel (andere namen: chasselas in Frankrijk of fendant in Zwitserland).
Aan de andere kant werd riesling gekruist met pinot gris. Deze twee stammen werden verenigd tot het nieuwe ras johanniter. (afstammingsnr. Geilweilerhof GA49-22 of FR177-68)
De uiterlijke gelijkenis met de riesling-druif is opvallend:
Tegen valse meeldauw en echte meeldauw is de druif redelijk goed bestand en bovendien vorstbestendig. Daarentegen is ze gevoelig voor chlorose en vatbaar voor botritis en zwarte rot.
In Vlaanderen en Nederland is johanniter, samen met solaris, een van de meest aangeplante hybriden. Om een voorbeeld te geven: het wijndomein Nobel uit Lochristi brengt sedert 2011 ieder jaar een 100% johanniter-wijn op de markt. Na 1 of 2 jaar op fles is hij op zijn best. Gewoon super.
STAMBOOM JOHANNITER | ||
seyve-villard | pinot gris + chasselas | riesling + pinot gris |
rayon d’or + seibel | ||
1/8 1/8 | 1/8 1/8 | 1/4 1/4 |
Bronnen
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Johanniter
- https://www.wijnbouwersderlagelanden.nl/cursusse/druiventeelt/witte-druivenrassen/johanniter
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Seyval_Blanc
SOUVIGNIER GRIS
Aan het wijnbouwinstituut van Freiburg werd de souvignier gris ooit gedocumenteerd als een kruising tussen cabernet sauvignon en bronner die tot stand kwam door dr. Norbert Decker in 1983. Ook de bronner is van zijn hand en ontstond door het kruisen van de merzling (moederplant) en de Gm6494 (vaderplant = zarya severa x St-Laurent).
DNA-onderzoek wees ondertussen uit dat de echte ouders seyval blanc (ook seyve-villard 5276 genoemd) en zähringer (een kruising van riesling en traminer) zijn.
Ook de ‘pünktliche’ Duitsers maken al eens een foutje….
Aanvankelijk werd er zelfs gepubliceerd dat het zou gaan om een kruising van cabernet sauvignon en bouvier. Vandaar ook de gekozen naam: souvignier.
STAMBOOM SOUVIGNIER GRIS | |||
seyval blanc (ook seyve-villard 5276 genoemd) | zähringer | ||
rayon d’or | seibel | riesling | traminer |
1/4 | 1/4 | 1/4 | 1/4 |
Bronnen
- https://druivenstokken.fruitlent.nl/product/souvignier-gris/
- https://staatsweingut-freiburg.de/weingut/professor-blankenhorn-weinlehrpfad/pilzwiderstandsfaehige-rebsorten-und-ecovin
- https://wbi.landwirtschaft-bw.de/pb/,Lde/Startseite/Fachinfo/Pilzwiderstandsfaehige+Keltertraubensorten
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Seyval_Blanc